CHI NHÁNH HẠCH TOÁN PHỤ THUỘC: những điều bạn cần biết

Trong bối cảnh kinh doanh hiện đại, việc quản lý tài chính và thuế của các chi nhánh hạch toán phụ thuộc là một vấn đề quan trọng đối với nhiều doanh nghiệp. Bài viết sau đây sẽ giúp Quý khách hàng hiểu rõ hơn về chi nhánh hạch toán phụ thuộc, cách kê khai và nộp thuế, cũng như quy trình quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho các chi nhánh này.

1. Chi Nhánh Hạch Toán Phụ Thuộc Là Gì?

Chi nhánh hạch toán phụ thuộc, còn được gọi là "báo sổ", là một loại hình chi nhánh không thực hiện độc lập trong việc quản lý tài chính. Thay vào đó, chi nhánh này chỉ tập hợp và lưu trữ chứng từ, sau đó gửi về công ty mẹ để kê khai và quyết toán thuế. Điều này giúp giảm bớt gánh nặng tổ chức bộ máy kế toán tại chi nhánh, tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp.

Ưu điểm của mô hình này bao gồm:

Giảm gánh nặng tổ chức bộ máy kế toán: Không cần thành lập hệ thống kế toán riêng biệt tại chi nhánh.
Tiết kiệm thời gian và chi phí: Giảm thiểu chi phí liên quan đến việc xây dựng và duy trì bộ máy kế toán tại chi nhánh.
Giảm thiểu công việc kế toán phức tạp: Công ty mẹ thực hiện các nghiệp vụ hạch toán chi tiết và lập báo cáo tài chính.

Tuy nhiên, mô hình này cũng có nhược điểm:

Khó kiểm soát chi phí và chứng từ: Đặc biệt khi có khoảng cách địa lý xa giữa chi nhánh và trụ sở chính.
Kê khai thuế chậm trễ: Có thể dẫn đến tình trạng kê khai thuế chậm trễ, ảnh hưởng đến hiệu quả công việc và gây rắc rối pháp lý.

2. Kê Khai và Nộp Thuế Cho Chi Nhánh Hạch Toán Phụ Thuộc

Việc kê khai và nộp thuế đối với chi nhánh hạch toán phụ thuộc cần tuân thủ các quy định về lệ phí môn bài, thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).

►Lệ phí môn bài:

Chi nhánh cùng tỉnh/thành phố với trụ sở chính: Trụ sở chính chịu trách nhiệm kê khai lệ phí môn bài cho chi nhánh tại cơ quan thuế quản lý trụ sở chính.
Chi nhánh khác tỉnh/thành phố: Chi nhánh cần thực hiện khai thuế tại cơ quan thuế quản lý chi nhánh.

►Thuế GTGT:

Trước ngày 01/01/2022: Theo Thông tư 156/2013/TT-BTC, chi nhánh cùng tỉnh/thành phố với trụ sở chính và không phát sinh doanh thu sẽ khai thuế tập trung tại trụ sở chính. Nếu chi nhánh có con dấu hoặc tài khoản ngân hàng riêng, có thể thực hiện kê khai và nộp thuế riêng tại cơ quan thuế quản lý chi nhánh.
Sau ngày 01/01/2022: Theo Thông tư 80/2021/TT-BTC, chi nhánh không trực tiếp bán hàng hoặc không có hoạt động kinh doanh sẽ thực hiện kê khai thuế GTGT tại trụ sở chính mà không phân biệt chi nhánh cùng tỉnh hay khác tỉnh với trụ sở chính. Nếu chi nhánh có hoạt động sản xuất, việc phân bổ thuế GTGT sẽ được thực hiện trên tờ khai thuế GTGT của trụ sở chính.

►Thuế TNCN:

Chi nhánh ký hợp đồng với người lao động: Chi nhánh sẽ kê khai thuế tại cơ quan thuế quản lý chi nhánh.
Người lao động ký hợp đồng với trụ sở chính và làm việc tại chi nhánh: Việc kê khai thuế sẽ được thực hiện tại trụ sở chính. Nếu có sự phân bổ thuế giữa trụ sở chính và chi nhánh, cần thực hiện theo mẫu phân bổ thuế do cơ quan thuế quy định.

►Thuế TNDN và báo cáo tài chính:

Chi nhánh hạch toán phụ thuộc không phải trực tiếp kê khai thuế TNDN. Trụ sở chính sẽ thực hiện khai thuế TNDN và báo cáo tài chính hợp nhất cho chi nhánh. Nếu chi nhánh có hoạt động sản xuất mà không trực tiếp bán hàng, việc phân bổ thuế TNDN cho các địa phương nơi có cơ sở sản xuất cần được thực hiện trong quá trình quyết toán thuế năm.

3. Quyết Toán Thuế TNCN Cho Chi Nhánh Phụ Thuộc

Theo Thông tư số 80/2021/TT-BTC, doanh nghiệp phải thực hiện nghĩa vụ thuế theo phương pháp hạch toán tập trung tại trụ sở chính. Điều này có nghĩa là, nếu doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh trên nhiều tỉnh, dù trụ sở chính nằm ở tỉnh nào, doanh nghiệp vẫn phải thực hiện khai thuế, tính thuế và nộp hồ sơ khai thuế tại trụ sở chính. Đồng thời, doanh nghiệp cần phân bổ số thuế phải nộp cho từng tỉnh nơi có hoạt động kinh doanh, đảm bảo thuế sẽ được phân bổ hợp lý cho các địa phương có liên quan.

Thuế TNCN từ tiền lương, tiền công: Doanh nghiệp phải khấu trừ thuế và nộp hồ sơ khai thuế theo mẫu số 05/KK-TNCN. Các bảng xác định số thuế TNCN phải nộp cho từng tỉnh sẽ được lập theo mẫu số 05-1/PBT-KK-TNCN và nộp cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Sau đó, doanh nghiệp nộp số thuế TNCN vào ngân sách nhà nước của từng tỉnh nơi người lao động làm việc.

Cuối năm, khi doanh nghiệp thực hiện quyết toán thuế TNCN cho người lao động tại trụ sở chính và các đơn vị phụ thuộc ở các tỉnh khác, doanh nghiệp không cần phải xác định lại số thuế TNCN đã phân bổ và nộp vào ngân sách nhà nước. Điều này giúp giảm bớt công việc cho doanh nghiệp và đảm bảo tính chính xác trong quá trình quyết toán.

Quyết toán thuế TNCN thay cho người lao động:

Đối với người lao động đủ điều kiện ủy quyền quyết toán thuế TNCN thay, doanh nghiệp sẽ thực hiện quyết toán thuế thay cho người lao động tại cả trụ sở chính và các đơn vị phụ thuộc ở địa phương khác.
Đối với người lao động không thuộc diện ủy quyền và phải tự quyết toán thuế TNCN, công ty sẽ cấp chứng từ khấu trừ thuế để người lao động thực hiện thủ tục quyết toán thuế trực tiếp với cơ quan thuế.

Việc hiểu rõ và thực hiện đúng các quy định về kê khai và quyết toán thuế cho chi nhánh hạch toán phụ thuộc là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý và thuế, mà còn đảm bảo việc quản lý tài chính được minh bạch và hiệu quả.