Việc nghỉ làm tự phát hoặc không có xác nhận từ cơ quan chức năng có thể khiến người lao động mất quyền lợi về lương ngừng việc. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ quy định pháp lý về lương trong trường hợp bất khả kháng, cũng như những lưu ý quan trọng để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình trong thời điểm thời tiết cực đoan như hiện nay.

I. Cơ sở pháp lý: Nghỉ làm do thiên tai có được trả lương?

Theo khoản 3 Điều 99 Bộ luật Lao động 2019, người lao động nghỉ làm do thiên tai, bão lũ chỉ được hưởng lương ngừng việc nếu thuộc các trường hợp bất khả kháng. Cụ thể, các tình huống được coi là bất khả kháng bao gồm:

• Thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, địch họa
• Sự cố về điện, nước không do lỗi của người sử dụng lao động
• Di dời địa điểm hoạt động theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
• Giao thông bị tê liệt khiến người lao động không thể đến nơi làm việc

Trong các trường hợp này, người sử dụng lao động và người lao động sẽ thỏa thuận mức lương ngừng việc. Mức lương này không bắt buộc phải bằng 100% lương theo hợp đồng, nhưng phải đảm bảo tối thiểu theo quy định nếu ngừng việc dưới 14 ngày làm việc.

II. Các trường hợp được hưởng lương ngừng việc

Người lao động sẽ được trả lương ngừng việc khi:

• Có thông báo chính thức từ cơ quan chức năng yêu cầu doanh nghiệp tạm dừng hoạt động để đảm bảo an toàn
• Giao thông bị gián đoạn nghiêm trọng, không thể di chuyển đến nơi làm việc
• Doanh nghiệp buộc phải ngừng sản xuất do ảnh hưởng trực tiếp từ thiên tai như ngập lụt, sập cơ sở vật chất, mất điện diện rộng…

Trong các tình huống này, mức lương ngừng việc thường được thỏa thuận giữa hai bên, nhưng nếu thời gian ngừng việc không quá 14 ngày làm việc thì mức lương không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.

III. Trường hợp không được hưởng lương

Người lao động sẽ không được trả lương nếu:

• Tự ý nghỉ làm do lo ngại thời tiết xấu, nhưng doanh nghiệp vẫn hoạt động bình thường
• Không có thông báo tạm dừng hoạt động từ cơ quan chức năng
• Không có sự cố giao thông hoặc điều kiện bất khả kháng cản trở việc đi làm

Trong các trường hợp này, việc nghỉ làm có thể bị coi là nghỉ không phép, ảnh hưởng đến quyền lợi và thu nhập của người lao động, thậm chí có thể bị xử lý kỷ luật theo nội quy lao động.

IV. Khuyến nghị cho người lao động và doanh nghiệp

Để đảm bảo quyền lợi và tránh tranh chấp, cả người lao động và doanh nghiệp cần chủ động:

• Người lao động nên theo dõi thông báo chính thức từ doanh nghiệp và cơ quan chức năng, không nghỉ làm tự phát
• Doanh nghiệp cần có phương án ứng phó thiên tai rõ ràng, thông báo kịp thời cho người lao động và thực hiện thỏa thuận mức lương ngừng việc minh bạch
• Hai bên nên lập biên bản hoặc văn bản thỏa thuận về việc ngừng việc, ghi rõ lý do, thời gian và mức lương để làm căn cứ pháp lý nếu phát sinh tranh chấp

Nghỉ làm do thiên tai, bão lũ không đồng nghĩa với việc được hưởng lương toàn phần. Chỉ khi thuộc các trường hợp bất khả kháng có xác nhận từ cơ quan chức năng hoặc ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất – kinh doanh, người lao động mới được hưởng lương ngừng việc theo quy định. Việc hiểu rõ quyền và nghĩa vụ trong những tình huống này sẽ giúp cả người lao động và doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi chính đáng, đồng thời duy trì sự ổn định trong quan hệ lao động khi đối mặt với rủi ro thiên tai.