Sau khi thành lập doanh nghiệp hoặc văn phòng đại diện tại Việt Nam, nhà đầu tư nước ngoài thông thường sẽ điều chuyển nhân viên nội bộ đảm nhiệm các vị trí quản lý, lao động kỹ thuật sang làm việc cho Công ty con/ văn phòng tại Việt Nam.

Một số trường hợp người lao động nước ngoài nêu trên khi làm việc tại Việt Nam vẫn phát sinh và nhận tiền lương do Công ty mẹ chi trả theo thỏa thuận, vẫn tham gia và bị khấu trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc theo quy định pháp luật ở nước sở tại, các khoản phí này có được trừ ra khỏi thu nhập chịu thuế khi quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tại Việt Nam hay không?

Theo hướng dẫn tại Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC ngày 15/08/2013 về các khoản giảm trừ đối với cá nhân cư trú:

“Điều 9. Các khoản giảm trừ

Các khoản giảm trừ theo hướng dẫn tại Điều này là các khoản được trừ vào thu nhập chịu thuế của cá nhân trước khi xác định thu nhập tính thuế từ tiền lương, tiền công, từ kinh doanh. Cụ thể như sau:

…

Giảm trừ đối với các khoản đóng bảo hiểm, Quỹ hưu trí tự nguyện

a) Các khoản đóng bảo hiểm bao gồm: bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp đối với một số ngành nghề phải tham gia bảo hiểm bắt buộc.

…

c) Người nước ngoài là cá nhân cư trú tại Việt Nam, người Việt Nam là cá nhân cư trú nhưng làm việc tại nước ngoài có thu nhập từ kinh doanh, từ tiền lương, tiền công ở nước ngoài đã tham gia đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc theo quy định của quốc gia nơi cá nhân cư trú mang quốc tịch hoặc làm việc tương tự quy định của pháp luật Việt Nam như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bắt buộc và các khoản bảo hiểm bắt buộc khác (nếu có) thì được trừ các khoản phí bảo hiểm đó vào thu nhập chịu thuế từ kinh doanh, từ tiền lương, tiền công khi tính thuế thu nhập cá nhân.

 

Cá nhân người nước ngoài và người Việt Nam có tham gia đóng các khoản bảo hiểm nêu trên ở nước ngoài sẽ được tạm giảm trừ ngay vào thu nhập để khấu trừ thuế trong năm (nếu có chứng từ) và tính theo số chính thức nếu cá nhân thực hiện quyết toán thuế theo quy định. Trường hợp không có chứng từ để tạm giảm trừ trong năm thì sẽ giảm trừ một lần khi quyết toán thuế.

…

đ) Chứng từ chứng minh đối với các khoản bảo hiểm được trừ nêu trên là bản chụp chứng từ thu tiền của tổ chức bảo hiểm hoặc xác nhận của tổ chức trả thu nhập về số tiền bảo hiểm đã khấu trừ, đã nộp (trường hợp tổ chức trả thu nhập nộp thay).”

Tham khảo Công văn số 668/TCT-TNCN ngày 27/02/2018 của Tổng cục Thuế

“Theo hướng dẫn nêu trên thì trường hợp cá nhân là người nước ngoài thuộc đối tượng cư trú tại Việt Nam có thu nhập từ tiền lương, tiền công được trả tại nước ngoài tham gia đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc của quốc gia nơi cá nhân mang quốc tịch tương tự như các khoản bảo hiểm bắt buộc tại Việt Nam như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bắt buộc và các khoản bảo hiểm bắt buộc khác (nếu có) thì các khoản bảo hiểm đó được trừ vào thu nhập chịu thuế TNCN của cá nhân. Cá nhân cần xuất trình các chứng từ chứng minh các khoản bảo hiểm đã đóng tại nước ngoài để có cơ sở khấu trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Tổng cục Thuế thông báo để Cục thuế tỉnh Bình Dương được biết./.”

Tham khảo Công văn số 52631/CT-TTHT ngày 11/08/2016 của Cục Thuế TP. Hà Nội

“Căn cứ quy định trên, trường hợp Công ty TNHH IBM Việt Nam thực hiện việc chi trả khoản tiền hỗ trợ đóng bảo hiểm hưu trí tại Nhật Bản hàng tháng cho Ông Kazufumi theo quy định tại hợp đồng lao động ký kết với Công ty thì khoản bảo hiểm nêu trên nếu đáp ứng đầy đủ quy định tại Khoản 2 Điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC và có bản chụp chứng từ thu tiền của tổ chức bảo hiểm hoặc xác nhận của tổ chức trả thu nhập về số tiền bảo hiểm đã khấu trừ, đã nộp ở nước ngoài sẽ được tạm giảm trừ vào thu nhập để tính thuế theo quy định.

Trường hợp khoản tiền bảo hiểm nêu trên do Công ty TNHH IBM Việt Nam đóng cho Ông Kazufumi tại Nhật Bản không phải là khoản bảo hiểm bắt buộc và không có chứng từ chứng minh thì được coi là khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công là thu nhập người lao động nhận được từ người sử dụng lao động và phải tính vào thu nhập chịu thuế TNCN của người lao động.

Cục thuế TP Hà Nội trả lời cho Công ty TNHH IBM Việt Nam được biết và thực hiện./.”

Tham khảo Công văn số 8030/CT-TTHT ngày 18/08/2017 của Cục Thuế TP. HCM

“Trường hợp Ông (Bà) theo trình bày thuộc đối tượng cá nhân cư trú tại Việt Nam, được Công ty mẹ tại Singapore điều chuyển sang Việt Nam công tác và được Công ty mẹ trả lương, hàng tháng trước khi chi trả Công ty mẹ ở nước ngoài đã khấu trừ 20% khoản tiền lương nộp quỹ hưu trí tại Singapore, trường hợp khoản đóng vào quỹ hưu trí này là khoản bảo hiểm bắt buộc theo quy định của Singapore tương tự quy định pháp luật Việt Nam thì khoản khấu trừ này được trừ vào thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công khi kê khai tính, nộp thuế thu nhập cá nhân với cơ quan thuế Việt Nam. Chứng từ khấu trừ nộp quỹ hưu trí tại Singapore của Công ty mẹ, chứng từ nộp quỹ theo quy định pháp luật tại Singapore là cơ sở để Ông (Bà) chứng minh khoản giảm trừ thu nhập khi kê khai, quyết toán thuế TNCN với cơ quan thuế Việt Nam.”

Kết luận:

Đối với các khoản bảo hiểm đã đóng tại nước ngoài nếu có tính chất tương tự các khoản bảo hiểm bắt buộc theo quy định của pháp luật Việt Nam như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bắt buộc và các khoản bảo hiểm bắt buộc khác thì được trừ các khoản phí đó vào thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công khi tính thuế TNCN tại Việt Nam. 

Trường hợp các khoản bảo hiểm đã đóng tại nước ngoài nếu là bảo hiểm không mang tính chất bắt buộc theo quy định tại nước ngoài hoặc không chứng minh được là bảo hiểm có tính chất bắt buộc tương tự như các loại bảo hiểm theo quy định pháp luật Việt Nam thì không được trừ khỏi thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công khi tính thuế TNCN.

Cá nhân phải cung cấp chứng từ chứng minh khoản đóng góp bảo hiểm là bản chụp chứng từ thu tiền của tổ chức bảo hiểm hoặc xác nhận của tổ chức trả thu nhập về số tiền bảo hiểm đã khấu trừ, đã nộp (trường hợp tổ chức trả thu nhập nộp thay) để làm cơ sở cho việc giảm trừ.