Trong bối cảnh dịch bệnh đang diễn biến phức tạp tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đã gửi công văn đến Cục Thuế xin hướng dẫn và nhận được công văn giải đáp về thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với các khoản thu nhập chi trả cho người lao động (NLĐ) đã chết, cụ thể là Cục Thuế Hà Nội đã có công văn số 9582/CTHN-TTHT giải đáp vấn đề trên như sau:
▶ Căn cứ Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/08/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Luật Thuế TNCN, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế TNCN và Nghị định số 65/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế TNCN và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế TNCN:
“Điều 2. Các khoản thu nhập chịu thuếThu nhập từ tiền lương, tiền công là thu nhập NLĐ nhận được từ người sử dụng lao động, bao gồm:a) Tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền lương, tiền công dưới các hình thức bằng tiền hoặc không bằng tiền.b) Các khoản phụ cấp, trợ cấp, trừ các khoản phụ cấp, trợ cấp sau:...b.6) Trợ cấp khó khăn đột xuất, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi, mức hưởng chế độ thai sản, mức hưởng dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản, trợ cấp do suy giảm khả năng lao động, trợ cấp hưu trí một lần, tiền tuất hàng tháng, trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm, trợ cấp thất nghiệp và các khoản trợ cấp khác theo quy định của Bộ luật Lao động và Luật Bảo hiểm xã hội....đ) Các khoản lợi ích bằng tiền hoặc không bằng tiền ngoài tiền lương, tiền công do người sử dụng lao động trả mà người nộp thuế được hưởng dưới mọi hình thức:... ”
- Tại Khoản 2 Điều 8 hướng dẫn xác định thu nhập chịu thuế từ kinh doanh, từ tiền lương, tiền công:
“Điều 8. Xác định thu nhập chịu thuế từ kinh doanh, từ tiền lương, tiền công...2. Thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền cônga) Thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công được xác định bằng tổng số tiền lương, tiền công, tiền thù lao, các khoản thu nhập khác có tính chất tiền lương, tiền công mà người nộp thuế nhận được trong kỳ tính thuế theo hướng dẫn tại khoản 2, Điều 2 Thông tư này....b) Thời điểm xác định thu nhập chịu thuếThời điểm xác định thu nhập chịu thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công là thời điểm tổ chức, cá nhân trả thu nhập cho người nộp thuế.”
- Tại Khoản 9 Điều 2 hướng dẫn khoản thu nhập chịu thuế:
“9. Thu nhập từ nhận thừa kếThu nhập từ nhận thừa kế là khoản thu nhập mà cá nhân nhận được theo di chúc hoặc theo quy định của pháp luật về thừa kế, cụ thể như sau:...d) Đối với nhận thừa kế là các tài sản khác phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng với cơ quan quản lý Nhà nước như: ô tô; xe gắn máy, xe mô tô; tàu thủy, kể cả sà lan, ca nô, tàu kéo, tàu đẩy; thuyền, kể cả du thuyền; tàu bay; súng săn, súng thể thao.”
- Tại Khoản 2 Điều 26 quy định về khai thuế, quyết toán thuế:
“Điều 26. Khai thuế, quyết toán thuế...2. Khai thuế đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công,...đ) Tổ chức, cá nhân trả thu nhập chỉ thực hiện quyết toán thuế thay cho cá nhân đối với phần thu nhập từ tiền lương, tiền công mà cá nhân nhận được từ tổ chức, cá nhân trả thu nhập... ”
▶ Căn cứ khoản 1 Điều 43 Thông tư số 156/2013/TT-BTC ngày 06/11/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Quản lý Thuế, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế và Nghị định số 83/2013/NĐ-CP ngày 22/07/2013 của Chính phủ hướng dẫn việc thừa kế nghĩa vụ nộp thuế của cá nhân là người đã chết:
“Điều 43. Việc kế thừa nghĩa vụ nộp thuế của cá nhân là người đã chết, người mất năng lực hành vi dân sự, hoặc người mất tích theo quy định của pháp luật dân sự1. Việc hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế của người được pháp luật coi là đã chết do những người hưởng thừa kế thực hiện trong phạm vi di sản do người chết để lạiTrường hợp di sản chưa được chia thì việc hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện.Trong trường hợp di sản đã được chia thì việc hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế do người chết để lại được những người thừa kế thực hiện tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình được nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác...”
▶ Căn cứ các quy định trên, Cục Thuế TP Hà Nội hướng dẫn đơn vị như sau:
- Nếu trong năm tính thuế 2020, NLĐ có một nguồn thu nhập từ tiền lương, tiền công duy nhất tại đơn vị thì đơn vị thực hiện quyết toán thuế TNCN thay cho NLĐ theo đúng quy định của Luật thuế TNCN (đơn vị không phải cấp chứng từ thuế TNCN cho NLĐ). Người hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật có trách nhiệm nộp số thuế TNCN còn phải nộp hoặc được hoàn số thuế TNCN nộp thừa cho người nộp thuế là người được pháp luật coi là đã chết sau khi được tổ chức, cá nhân trả thu nhập quyết toán thuế TNCN theo quy định hiện hành.
- Năm 2021, đơn vị chi trả các khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công năm 2020 theo quy chế của đơn vị cho NLĐ nhưng tại thời điểm chi trả NLĐ đã chết nên đơn vị chi trả cho người thừa kế hợp pháp của NLĐ thì khoản thu nhập này không thuộc đối tượng chịu thuế TNCN. Đơn vị không phải khấu trừ thuế TNCN khi chi trả cho người thừa kế.
- Đối với khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công năm 2021 mà đơn vị chi trả cho NLĐ nhưng tại thời điểm chi trả vẫn trong năm 2021 NLĐ đã chết, Cục Thuế TP Hà Nội đang có văn bản báo cáo Tổng cục Thuế. Khi có văn bản trả lời của Tổng cục Thuế, Cục Thuế TP Hà Nội sẽ có văn bản hướng dẫn cụ thể.