1. Thuế trực thu là gì? Thuế gián thu là gì?
Đầu tiên, thuế được hiểu một khoản tiền mà chính phủ đánh vào thu nhập của cá nhân và doanh nghiệp hoặc vào hàng hóa dịch vụ. Dựa vào đối tượng chịu thuế và đối tượng nộp thuế có thể phân chia thuế thành 02 loại, gồm: thuế trực thu và thuế gián thu.
Các quy định pháp luật hiện hành về thuế cũng không có giải thích cụ thể về hai loại thuế trên. Do đó, có thể hiểu 02 khái niệm như sau:
- Thuế trực thu: là loại thuế mà người chịu thuế đồng thời là người nộp thuế; thu trực tiếp vào khoản thu nhập, lợi ích thu được của các tổ chức kinh tế hoặc cá nhân.
- Thuế gián thu: là loại thuế mà người chịu thuế không đồng thời là người nộp thuế; cụ thể: loại thuế này do các nhà sản xuất, thương nhân hoặc người cung cấp dịch vụ nộp cho Nhà nước thông qua việc cộng số thuế này vào giá bán hàng hóa cho người tiêu dùng gánh chịu.
2. Các điểm phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu
Tiêu chí | Thuế trực thu | Thuế gián thu |
Đối tượng chịu thuế | Người chịu thuế đồng thời là người nộp thuế. | Người chịu thuế không đồng thời là người nộp thuế. |
Mức độ tác động của thuế | Ít tác động vào giá cả thị trường bởi vì loại thuế này đánh trực tiếp vào kết quả kinh doanh và phải dựa vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. | Tác động trực tiếp đến giá cả thị trường thông qua giá bán hàng hóa, dịch vụ.
|
Phương thức điều tiết | Điều tiết trực tiếp vào thu nhập của các đối tượng chịu thuế. | Điều tiết gián tiếp thông qua giá bán hàng hóa dịch vụ. |
Ưu điểm | Kiềm chế lạm phát, giảm bất bình đẳng và đảm bảo được công bằng giữa những người chịu thuế. | Dễ dàng hơn cho cơ quan thuế thu thuế và giảm thiểu khả năng trốn thuế. |
Hạn chế | Thuế trực thu là một loại thuế rất khó thu. Mặc dù chính phủ đã thực hiện nhiều biện pháp ngăn chặn các việc trốn thuế, nhưng thực tế vẫn có nhiều hành vi gian lận mà qua đó các cá nhân và doanh nghiệp có thể trốn tránh hoặc nộp thuế ít hơn mức phải đóng. | Thuế gián thu khó đảm bảo công bằng giữa những người nộp thuế vì mọi người dù có thu nhập thấp hay thu nhập cao đều phải nộp thuế gián thu với tỷ lệ như nhau. |
Sắc thuế | - Thuế thu nhập cá nhân; - Thuế thu nhập doanh nghiệp; - Thuế chuyển nhượng quyền sử dụng đất. | - Thuế tiêu thụ đặc biệt; - Thuế giá trị gia tăng; - Thuế xuất nhập khẩu; - Thuế bảo vệ môi trường; - Các loại thuế khác. |
