1. Thế nào là tai nạn lao động?

Tai nạn lao động (TNLĐ) là các trường hợp tai nạn không mong muốn trong quá trình làm việc, và để nhận định trường hợp nào là TNLĐ theo quy định, người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động cần nắm rõ các điều kiện và quy định của pháp luật.

Theo Điều 45 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, NLĐ sẽ được áp dụng chế độ TNLĐ khi đáp ứng các điều kiện sau đây:

• Thứ nhất, NLĐ phải gặp phải tai nạn tại nơi làm việc và trong giờ làm việc.

Lưu ý: Điều này bao gồm cả việc thực hiện các nhu cầu sinh hoạt cần thiết tại nơi làm việc, như nghỉ giải lao, ăn giữa ca, ăn bồi dưỡng hiện vật, tắm rửa, cho con bú, và đi vệ sinh. Ngoài ra, NLĐ cũng được tính vào chế độ TNLĐ khi làm việc ngoài nơi làm việc hoặc ngoài giờ làm việc theo yêu cầu của người sử dụng lao động hoặc người được ủy quyền quản lý lao động bằng văn bản.

• Thứ hai, khi NLĐ đang trên đường đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc ngược lại, trong khoảng thời gian di chuyển và tuyến đường hợp lý, nếu gặp phải tai nạn, NLĐ cũng sẽ được xem xét để hưởng chế độ TNLĐ.
• Thứ ba, NLĐ cần chứng minh mức suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên do tai nạn. Điều này là một yếu tố quyết định trong việc xác định mức đền bù và chăm sóc cho NLĐ bị ảnh hưởng.

Lưu ý: nếu NLĐ thuộc một trong các nguyên nhân quy định tại Điều 40 của Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, sẽ không được hưởng chế độ từ Quỹ bảo hiểm TNLĐ, bệnh nghề nghiệp.

Như vậy, để được xác định là TNLĐ theo luật định, NLĐ cần đáp ứng các điều kiện và chứng minh mức độ suy giảm khả năng lao động do tai nạn.

2. NLĐ nghỉ do TNLĐ trên 14 ngày có đóng Bảo hiểm xã hội không?

Theo quy định của khoản 4 Điều 42 Quy trình thu bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm TNLĐ, bệnh nghề nghiệp (BNN) và theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, việc quản lý đối tượng đóng BHXH đặt ra một số quy tắc cụ thể liên quan đến NLĐ trong trường hợp nghỉ việc do TNLĐ.

Theo đó, quy định rằng NLĐ không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong một tháng sẽ không đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc trong tháng đó.

3. NLĐ nghỉ phục hồi chức năng do bị TNLĐ có được hưởng lương không? 

Theo Điều 38 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, NLĐ bị TNLĐ không chỉ được hưởng lợi ích từ BHYT mà còn đặc quyền về lương khi phải nghỉ việc để điều trị và phục hồi chức năng lao động.

• Theo đó, người sử dụng lao động phải thanh toán phần chi phí đồng chi trả với BHYT và những chi phí không thuộc danh mục BHYT đối với NLĐ tham gia BHYT.
• Trong trường hợp mức suy giảm khả năng lao động dưới 5%, người sử dụng lao động phải chịu trách nhiệm thanh toán chi phí khám giám định tại Hội đồng giám định y khoa. Điều này đảm bảo rằng mức độ suy giảm được xác định chính xác và công bằng, từ đó ảnh hưởng đến quyết định về đền bù và chế độ hỗ trợ cho NLĐ.
• Trường hợp NLĐ không tham gia BHYT, người sử dụng lao động phải thanh toán toàn bộ chi phí y tế.
• Người sử dụng lao động phải trả đủ tiền lương cho NLĐ bị TNLĐ, BNN trong thời gian họ nghỉ việc để điều trị và phục hồi chức năng lao động.

Như vậy, quy định của Điều 38 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 đã tập trung vào việc đảm bảo quyền lợi và thu nhập cho NLĐ trong quá trình điều trị và phục hồi chức năng sau TNLĐ. Điều này thể hiện sự quan tâm đến NLĐ không chỉ về mặt y tế mà còn về khía cạnh kinh tế, giúp họ vượt qua những khó khăn trong quãng thời gian khó khăn nhất của cuộc sống.

Căn cứ pháp lý:

• Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015;
• Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017.